Jak budować zdolność kredytową w Norwegii?
cz.1 z 2
🏦 Jak budować i zwiększać zdolność kredytową?❗️
I jak zdolności nie zepsuć? 🔥
🎬 Z nagrania dowiesz się:
- 🚀🏠 Co zrobić, by dostać możliwie największy kredyt w Norwegii
- 🙈 Podstawy budowania zdolności kredytowej w Norwegii
- Finanse w Norwegii
Czemu warto budować zdolność kredytową?
Podobnie jak w innych krajach europejskich, system kredytowy w Norwegii jest silnie rozwinięty, a dobra zdolność kredytowa może bardzo ułatwić realizację większych inwestycji, takich jak zakup domu czy mieszkania.
Aby w pełni korzystać z możliwości, jakie oferuje norweski system finansowy, warto znać przepisy rządzące zdobywaniem „punktów” kredytowych, co ułatwi uzyskanie finansowania na wybrane cele.
Poniżej przedstawiamy informacje, które pomogą Ci zrozumieć podstawy budowania zdolności kredytowej w Norwegii oraz przedstawimy wskazówki, jak skutecznie zdolność rozwijać.
Jakie są główne czynniki wpływające na budowanie zdolności kredytowej?
Stabilne zarobki i brak zaległości w płatnościach są kluczowe przy ocenie zdolności kredytowej. Banki analizują stałość i wysokość dochodów, regularność płatności oraz obecne zobowiązania finansowe (koszty utrzymania, kredyty, samochody, dzieci itd.).
Stabilność zatrudnienia i zarobki:
- Okres zatrudnienia – choć nie musi być długi, dla banków kontrakt z pracodawcą nabiera ważności dopiero po zakończeniu okresu próbnego
- Rodzaj umowy – najbardziej atrakcyjna jest umowa na czas nieokreślony. Po zakończeniu okresu próbnego bank może od razu uwzględnić roczne dochody z takiego kontraktu
- Umowy czasowe – godzinówki lub projektowe, mogą wymagać dłuższego okresu oceny stabilności tych dochodów, często min. 6 miesięcy. W przypadku pierwszej pracy w Norwegii na umowie czasowej najczęściej będzie to 12 miesięcy, choć stabilne dochody i stabilna branża, może ten okres skrócić
- Dodatkowe dochody – banki uwzględniają dodatkowe dochody, takie jak bonusy, nadgodziny, czy dochody z drugiej pracy, jednak ważna jest ich stabilność – nie zawsze 100% tych wpływów będzie uznane za stałe zarobki
- Bank może sprawdzać naszą historię w poszukiwaniu problemów z płatnością za zobowiązania nawet do 3 lata wstecz
Posiadanie stabilnych zarobków i terminowe regulowanie zobowiązań to podstawy pozwalające budować Twoją zdolność kredytową w Norwegii.
Jak budować zdolność kredytową przez dobrą historię kredytową
W Norwegii dobra historia kredytowa nie oznacza posiadania wielu spłaconych pożyczek, jak w Polsce, ale brak problemów z jakimikolwiek płatnościami oraz stabilne zatrudnienie.
Jeżeli widząc w historii kredytowej wiele mniejszych kredytów, będą się w nich doszukiwały niegospodarności, czy braku umiejętności zarządzania swoimi finansami.
Jak brak kredytów wpływa na budowanie zdolności kredytowej?
Brak zbędnych zadłużeń jest dużym atutem przy ocenie zdolności kredytowej. Wynika to z narzuconych przez państwo norweskie ograniczeń, które sprawiają, że każde obecne zadłużenie, mocno będzie zmniejszało wysokość udzielonego kredytu.
Nieżadko z algorytmów banków widać obiżenie zdolności w stosunku 1 do 3 w przypadki kredytu na samochód i nawet 1 do 4 w przypadku kredytów gotówkowych lub kart kredytowych.
Przykładowo 100.000 linii kredytowej na karcie kredytowej (nawet kiedy ta nie jest używana), potrafi obniżyć zdolność kredytową nawet o 400.000 koron.
Jak obliczyć swoją zdolność kredytową?
Nie jest to zadanie łatwe, gdyż bankowe systemy biorą pod uwagę dużo ilość czynników. Wprawny doradca jest w stanie wstępnie oszacować zdolność kredytową w przeciągu 10-minutowej rozmowy, jednak będzie potrzebował odpowiedniej ilości danych, które będzie musiał podać w algorytmie do szacowania zdolności.
Swojego rodzaju punktem wyjścia do maksymalnej kwoty, jaką może pożyczyć bank, jest 5-krotność rocznych zarobków. W praktyce, przez wysokie oprocentowanie w 2024 roku, nawet osoby bez zadłużeń i dzieci, potrafią mieć problem z osiągnięciem pełnej 5-krotoności zarobków jako swojego maksimum kredytowego.
Główne czynniki bezpośrednio obniżające lub budujące zdolność kredytową
Najczęstsze czynniki brane pod uwagę podczas szacowania zdolności kredytowej oraz ich wpływ na obniżenie zdolności kredytowej:
- Dzieci – duży
- Samochdy – średni
- Obecne kredyty – duży przy większych kwotach
- Rodzaj nieruchomości – mały
- Wielkość nieruchomości – mały, choć każdy dodatkowy metr kwadratowy to dodatkowy koszt
- Posiadanie więcej niż 1 nieruchomości – duży
- Wysokość zarobków – bardzo duży
Wkład własny - dlaczego jest tak ważny?
Oprócz zarobków ważnym czynnikiem jest także wkład własny, zwłaszcza przy kredytach hipotecznych. Posiadanie 15% wartości nieruchomości jako wkład własny jest w Norwegii wymogiem minimum.
Posiadanie wkładu własnego nie tylko zwiększa bezpieczeństwo inwestycji banku, ale przede wszystkim jest wymogiem na narzuconym przez prawo norweskie związane z kredytami hipotecznymi – jego podstawą jest Boliglånsforskriften (teraz zwaną Utlånsforskriften).
Jest jednak kilka wyjątków, które pomagają w zakupie nieruchomości. Między innymi zamiast wkładu własnego można posiadać zabezpieczenie w innej norweskiej nieruchomości. Bank niestety nie zaakceptuje pożyczki z innego banku na poczet wkładu własnego, ale może akceptować pożyczkę prywatną od rodziny/przyjaciół lub pożyczkę od obecnego pracodawcy.
Podsumowanie
Budowanie zdolności kredytowej to proces zajmujący miesiące, a czasem nawet lata, ale przez to, że jest kluczowym elementem branym pod uwagę przez banki przy rozpatrywaniu wniosków kredytowych, warto dbać o nią tak bardzo jak się da już tu i teraz. Stałe i wysokie zarobki, stabilne zatrudnienie oraz brak nieopłaconych rachunków, są podstawowymi czynnikami wpływającymi na jej ocenę.
Dobrze jest również przygotować wszystkie niezbędne dokumenty i sprawdzić swoją zdolność kredytową przed złożeniem wniosku, w czym pomóc może doradca finansowy.
Wnioski i praktyczne wskazówki
- Utrzymuj stabilne i dobrze udokumentowane zarobki
- Unikaj zadłużeń i regularnie spłacaj wszelkie zobowiązania
- Sprawdź swoją zdolność kredytową z wyprzedzeniem i dużo wcześniej zaplanuj cały proces z doradcą kredytowym, tak by we właściwym momencie móc otrzymać odpowiednio wysoki kredyt
Ten artykuł stanowi pierwszą część na temat wypracowywania zdolności kredytowej w Norwegii. W drugiej części bardziej szczegółowo powiemy o tym co najbardziej psuje zdolność kredytową.
Sprawdzanie zdolności kredytowej
Jeżeli chcesz sprawdzić swoją zdolność kredytową, to zapraszam do kontaktu.
Przy rozmowie o zdolność kredytowej, pomocne będą informacje o:
1) Zarobkach rocznych brutto za rok 2023 oraz dotychczas w 2024:
Te najłatwiej sprawdzić na stronie Skatteetaten:
Skatteetaten.no – mine-inntekter
2) Stan ewentualnych pożyczek konsumenckich, kart kredytowych itp.
Te sprawdzisz tutaj:
Gjeldsregisteret.com
Druga część artykułu na ten temat
Link do części drugiej:
Jak budować zdolność kredytową w Norwegii cz. 2 z 2
Transkrypcja podcastu
00:00:00.000 –> 00:00:02.600
1, 2, 3 i zaczynamy my.
00:00:02.600 –> 00:00:06.000
Witam serdecznie, moi drodzy, po raz kolejny w Finanse w Norwegii.
00:00:06.000 –> 00:00:10.700
Dzisiaj, moi drodzy, będzie jeden z najciekawszych chyba tematów.
00:00:10.700 –> 00:00:13.600
Chyba powtarzam to, co opowiem, ale niech już tak zostanie.
00:00:13.600 –> 00:00:17.500
Przed Wami dzisiaj Paweł Leksan, czyli Wasz ziomek od kredytów
00:00:17.500 –> 00:00:20.100
i ziomek od ubezpieczeń, czyli Michał Kuczkowski.
00:00:20.100 –> 00:00:26.000
Moi drodzy, wiem, że te programy, które my prowadzimy często są nudne
00:00:26.000 –> 00:00:29.500
i te 20-30 minut ciężko jest wysiedzieć i wytrzymać,
00:00:29.500 –> 00:00:33.500
ale uwierzcie mi, że obejrzycie raz i chwała na wieki.
00:00:33.500 –> 00:00:37.300
Jak to mówił mi kolega, który zdawał kiedyś egzaminy na magisterkę
00:00:37.300 –> 00:00:41.100
i nie był zbyt dobrze przygotowany, 5 minut wstydu, a tytuł na całe życie.
00:00:41.100 –> 00:00:48.500
Więc dzisiaj będzie program o tym, jak wypracować zdolność kredytową w Norwegii
00:00:48.500 –> 00:00:55.300
oraz przede wszystkim 10 rzeczy, które warto unikać, planując wzięcie kredytu hipotecznego.
00:00:55.300 –> 00:00:59.800
Ten program będzie podzielony na dwie części, ponieważ jest tego tyle,
00:00:59.800 –> 00:01:03.500
że chcieliśmy to rozbić tak, aby było Wam łatwiej, żebyście nie zasnęli
00:01:03.500 –> 00:01:06.300
i nie musieli się z nami męczyć przez dwie godziny.
00:01:06.300 –> 00:01:11.300
Paweł, powiem Ci, że długo czekam na ten program
00:01:11.300 –> 00:01:16.100
i co tak naprawdę buduje tę zdolność kredytową, jeżeli się ubiegam o jakikolwiek kredyt,
00:01:16.100 –> 00:01:19.300
czy to hipoteczny, czy to na autko?
00:01:19.300 –> 00:01:23.300
Kurczę no, jak to w finansach, tak? Przede wszystkim kasa.
00:01:23.300 –> 00:01:24.300
Money, money.
00:01:24.300 –> 00:01:32.300
Dokładnie, tak że… nie. Można powiedzieć, że głównie to budują nam tę zdolność same zarobki,
00:01:32.300 –> 00:01:38.300
a że banki lubią brać pewniaków, to oni przede wszystkim patrzą na te zarobki,
00:01:38.300 –> 00:01:40.300
ale też jeszcze stałość w tych zarobkach.
00:01:40.300 –> 00:01:46.300
Czyli jak ktoś zarabia bardzo dobrze i ma fajny kontrakt i zarabia minimum rok,
00:01:46.300 –> 00:01:51.300
to z tą zdolnością kredytową będzie im łatwo, tak?
00:01:51.300 –> 00:01:57.300
Od razu będą tam liczyli nam te fajne cyferki, które widzimy na tych zeznaniach podatkowych
00:01:57.300 –> 00:01:59.300
czy naszych lønnsslippach (odcinkach wypłat).
00:01:59.300 –> 00:02:04.300
Jak gdzieś tam jest mniej stabilnie, no to będą nam trochę z tego ucinali, tak?
00:02:04.300 –> 00:02:10.300
Generalnie z takich najważniejszych rzeczy no to też będzie brak jakichkolwiek problemów z płatnościami.
00:02:10.300 –> 00:02:13.300
Tego wiadomo, że żaden bank nie lubi.
00:02:13.300 –> 00:02:16.300
Jak ktoś gdzieś tam ma jakieś inkasso (wezwanie do zapłaty), czy jakiś zaległy rachunek,
00:02:16.300 –> 00:02:22.300
zwłaszcza kiedy to jest dług jakiś do jakiegoś innego banku,
00:02:22.300 –> 00:02:25.300
to tak, to jest dla nich bardzo słabe.
00:02:25.300 –> 00:02:28.300
Czy tak można powiedzieć, taka generalna stabilizacja finansowa, tak?
00:02:28.300 –> 00:02:30.300
To jest dla nich najważniejsze.
00:02:30.300 –> 00:02:33.300
No i można powiedzieć właśnie, że liczy się taki całokształt,
00:02:33.300 –> 00:02:36.300
ale mimo wszystko nacisk jest na te ostatnie miesiące, tak?
00:02:36.300 –> 00:02:42.300
Czyli gdzieś tam też starają się szukać mimo wszystko tego potencjału i tego wzrostu.
00:02:42.300 –> 00:02:46.300
Jak tylko jest z czego naciągać, to też starają się trochę naciągać te kwoty, tak?
00:02:46.300 –> 00:02:52.300
Czyli jak np. nie wiem… wiem, że chcę kupić dom, to np. mogę ostatni rok więcej brać nadgodzin.
00:02:52.300 –> 00:02:57.300
Nie po to, że lubię, tylko po to, żeby np. zarobki zwiększyć.
00:02:57.300 –> 00:03:01.300
Żeby jak przyjdzie o ten kredyt czy pożyczkę, żeby była jednak ta większa kwota, tak?
00:03:01.300 –> 00:03:02.300
Zdecydowanie.
00:03:02.300 –> 00:03:18.300
Może wtedy niekoniecznie musimy liczyć na to, że wtedy tych nadgodzin,
00:03:18.300 –> 00:03:22.300
bonusów dostaniemy 200 tysięcy, to może bank nie zaakceptuje nam 500 tysięcy,
00:03:22.300 –> 00:03:26.300
znaczy 200 tysięcy, ale już 100 pewnie tak.
00:03:26.300 –> 00:03:32.300
Także zdecydowanie zwiększa tę zdolność kredytową i bardzo zdecydowanie warto to robić.
00:03:32.300 –> 00:03:38.300
A powiedz mi tak, jak się przygotowuję np. że chcę sobie wypracować tę zdolność kredytową,
00:03:38.300 –> 00:03:47.300
czy w międzyczasie co buduje… Nie, to nie było to.
00:03:47.300 –> 00:03:51.300
Powiem Ci, że jest tyle tego, że ja sam się zaczynam zastanawiać.
00:03:51.300 –> 00:04:00.300
Czy nie jest tak, że jak np. buduję sobie coś, to staram się np.
00:04:00.300 –> 00:04:05.300
zrobić to w jakiś taki sposób, że jak przyjdzie to rzeczywiście ta pożyczka,
00:04:05.300 –> 00:04:08.300
o którą będę się ubiegał, żebym dostał jak najwięcej.
00:04:08.300 –> 00:04:11.300
Czy znasz jakieś sposoby, masz jakieś tipsy dla naszych słuchaczy?
00:04:11.300 –> 00:04:16.300
Czy np. mamy wziąć jakiś kredyt? Jakiś taki na autko?
00:04:16.300 –> 00:04:21.300
Ma jakieś tam mniejszy na 100 tysięcy po to, żeby tylko jak przyjdzie mi kupić dom,
00:04:21.300 –> 00:04:27.300
ktoś widział, że u mnie coś się dzieje i ja spłacam, ja jestem dobry, Panie, spójrz na mnie.
00:04:27.300 –> 00:04:34.300
No to często się z tym spotykam i jakby pewnie nie powinien się dziwić,
00:04:34.300 –> 00:04:38.300
bo w Polsce nadal to funkcjonuje. No i tak jak właśnie mówisz,
00:04:38.300 –> 00:04:41.300
że ktoś tam wziął sobie, no to ja wziąłem tani samochód w kredycie
00:04:41.300 –> 00:04:45.300
albo gdzieś tam tu lodówkę, pralkę, telewizor.
00:04:45.300 –> 00:04:48.300
Czy to ma znaczenie w ogóle?
00:04:48.300 –> 00:04:53.300
Nie przy kredycie hipotecznym. Także jakby to gdzieś tam.
00:04:53.300 –> 00:04:59.300
Na telefon jakbym wziął np. na iPhona sobie, w Klarna na raty,
00:04:59.300 –> 00:05:02.300
bo nie wiem, kupić całą to za 200 tysięcy.
00:05:02.300 –> 00:05:04.300
Czy to ma wpływ jakiś? Nic?
00:05:04.300 –> 00:05:06.300
Nic, a nic. Co najwyżej negatywny tak naprawdę.
00:05:06.300 –> 00:05:10.300
Jeżeli widzą, że tam nagle takich kredycików jest 3-4,
00:05:10.300 –> 00:05:17.300
to gdzieś tam mogą wręcz wytknąć jakiegoś rodzaju niegospodarność.
00:05:17.300 –> 00:05:22.300
Także nie, nie, nie. Zdecydowanie słyszę to od klientów, że tak robią,
00:05:22.300 –> 00:05:26.300
ale bardzo odradzam. Zupełnie to tutaj nie funkcjonuje.
00:05:26.300 –> 00:05:29.300
Generuje tak naprawdę tylko koszty.
00:05:29.300 –> 00:05:35.300
No i właśnie, że gdzieś tam będzie tego za dużo, to wręcz przeciwnie.
00:05:35.300 –> 00:05:37.300
No bo powiem Ci, że ja często się spotkałem z takimi,
00:05:37.300 –> 00:05:42.300
że chcę kupić dom, ale wziąłem takie auto tylko na chwilę,
00:05:42.300 –> 00:05:45.300
aby była jakaś historia.
00:05:45.300 –> 00:05:47.300
Nie działa to tak. Zdecydowanie nie.
00:05:47.300 –> 00:05:52.300
Historie wyrabiamy solidnymi zarobkami jak najdłużej w czasie.
00:05:52.300 –> 00:05:56.300
Jeżeli jeszcze do tego dochodzi dobry kontrakt, to rewelacja.
00:05:56.300 –> 00:06:01.300
Powiedz mi, co jeszcze albo co ma wpływ na wyrabianie zdolności kredytowej
00:06:01.300 –> 00:06:05.300
oprócz tego, co mówiłeś, że zarobki, czy jest coś jeszcze może?
00:06:05.300 –> 00:06:12.300
Znaczy, wiesz co, to właśnie jak tak z ludźmi rozmawiam, to też nieraz i nieraz się właśnie dopytują.
00:06:12.300 –> 00:06:14.300
No dobra, ale co jeszcze? Jeszcze tu i tam.
00:06:14.300 –> 00:06:16.300
No właśnie, co jeszcze?
00:06:16.300 –> 00:06:21.300
To jest trochę ciężko w to uwierzyć, ale ta lista naprawdę jest tak krótka.
00:06:21.300 –> 00:06:25.300
Wiesz, my z Polski mamy przyzwyczajenie, że jak pożyczkę bierzesz, to wiesz,
00:06:25.300 –> 00:06:28.300
trzy strony. Tak samo z ubezpieczeniami.
00:06:28.300 –> 00:06:32.300
Wiesz, w Polsce jest haczyków tyle, w Norwegii jest jedna trzecia tego.
00:06:33.300 –> 00:06:36.300
Albo czasem wcale nie ma, bo są jakieś tam proste rzeczy.
00:06:36.300 –> 00:06:40.300
Więc ja myślę, że to jest główny powód, dla którego ludzie tak podchodzą i wiesz,
00:06:40.300 –> 00:06:44.300
mają takie polskie myślenie właśnie, czym te polskie od norweskiego się różni.
00:06:44.300 –> 00:06:48.300
Co powinien taki zwykły nasz Kowalski, Nowak zrobić, żeby dostać ten dom?
00:06:48.300 –> 00:06:53.300
Znaczy, jakby z takich oczywistych rzeczy to jeszcze, no oczywiście,
00:06:53.300 –> 00:06:58.300
wtedy niestety trzeba mieć ten wkład własny, te 15% na tą nieruchomość,
00:06:58.300 –> 00:07:02.300
ale jakby o tyle to nie wyrabia nam samej zdolności kredytowej,
00:07:02.300 –> 00:07:07.300
że jeżeli, powiedzmy, milion koron wkładu własnego starcza na zakup
00:07:07.300 –> 00:07:10.300
jakiejś tam wybranej nieruchomości albo na dostanie kredytu
00:07:10.300 –> 00:07:14.300
w odpowiedniej wysokości to czy my mamy milion tego wkładu własnego,
00:07:14.300 –> 00:07:18.300
czy my mamy 10 milionów wkładu własnego, to jeżeli nasza zdolność kredytowa
00:07:18.300 –> 00:07:22.300
jakby w ocenie banku, jakby tyle, ile możemy pożyczyć,
00:07:22.300 –> 00:07:26.300
była 3 miliony przy milionie koron wkładu własnego,
00:07:26.300 –> 00:07:30.300
to nadal będzie 3 miliony przy 10 milionach wkładu własnego.
00:07:30.300 –> 00:07:32.300
Czyli to jest jakby tylko taka kwota, która określa nam,
00:07:32.300 –> 00:07:37.300
ile my możemy wziąć na swoje barki bez względu poniekąd na to,
00:07:37.300 –> 00:07:43.300
ile tak naprawdę jest tego wkładu własnego.
00:07:43.300 –> 00:07:47.300
Także jakby można powiedzieć, że tutaj przede wszystkim znowu ta kasa,
00:07:47.300 –> 00:07:51.300
ciężka praca, dobre zarobki, to przynosi największy efekt,
00:07:51.300 –> 00:07:55.300
a jak już to jeszcze się nałoży na, powiedzmy przykładowo,
00:07:55.300 –> 00:08:01.300
dwa lata podatkowe, bo oni wtedy dostają piękne dwa zeznania podatkowe,
00:08:01.300 –> 00:08:06.300
te dwa skattemeldingi, to ma super efekt.
00:08:06.300 –> 00:08:11.300
Powiedz mi tak, bo to jest jedna kwestia, która myślę, że nurtuje nie tylko mnie.
00:08:11.300 –> 00:08:17.300
Maksimum kredytów to na przykład nadal jest te 5 razy tego, co zarabiam
00:08:17.300 –> 00:08:20.300
i nie przeskoczymy tego, bo jak zarabiam 500 tysięcy,
00:08:20.300 –> 00:08:24.300
dwa i pół miliona i koniec, nie dam rady więcej?
00:08:24.300 –> 00:08:28.300
Niestety, tutaj jakby nic nie ugramy.
00:08:28.300 –> 00:08:31.300
Musisz być bardziej pozytywny Paweł.
00:08:31.300 –> 00:08:34.300
Myślę, że więcej będzie.
00:08:34.300 –> 00:08:37.300
Wiesz co, to wtedy już musimy kombinować bardziej w ten sposób,
00:08:37.300 –> 00:08:40.300
że po prostu musimy wziąć kogoś do spółki,
00:08:40.300 –> 00:08:42.300
bo dla banku jakby ryzyko jest zbyt duże.
00:08:42.300 –> 00:08:45.300
Jeżeli oni cokolwiek pożyczą powyżej tej pięciokrotności,
00:08:45.300 –> 00:08:49.300
to w teorii mogą, ale w praktyce zagrożenie jest tak duże,
00:08:49.300 –> 00:08:52.300
że tego nie robią, bo każda kwota powyżej tej pięciokrotności,
00:08:52.300 –> 00:08:57.300
jeżeli komuś się noga powinie, to oni mogą całość z tej nadwyżki stracić.
00:08:57.300 –> 00:09:01.300
Państwo czy namsmann może zażądać po prostu anulowanie tego i tyle,
00:09:01.300 –> 00:09:05.300
także po prostu nikt tego w praktyce nie robi.
00:09:05.300 –> 00:09:08.300
Też można powiedzieć, że z tą pięciokrotnością
00:09:08.300 –> 00:09:12.300
to bardzo często słyszę, że ludzie jakby mają ją w głowie.
00:09:12.300 –> 00:09:17.300
Też można trochę pamiętać o tym, że ta pięciokrotność to jest maksimum.
00:09:17.300 –> 00:09:21.300
Najczęściej jednak, zwłaszcza jeżeli to są rodziny z dzieciakami,
00:09:21.300 –> 00:09:24.300
to trochę z tej pięciokrotności nam bank ściąga,
00:09:24.300 –> 00:09:28.300
czasami nawet dosyć dużo.
00:09:28.300 –> 00:09:32.300
I znowu jakby przez to, że jest to zasada tej pięciokrotności,
00:09:32.300 –> 00:09:37.300
to w momencie, kiedy te zarobki tego ostatniego roku są spore,
00:09:37.300 –> 00:09:40.300
w tych ostatnich kilku, kilkunastu miesiącach,
00:09:40.300 –> 00:09:43.300
no to bankowi będzie łatwiej naciągać do tej pięciokrotności,
00:09:43.300 –> 00:09:47.300
bo oni też będą wtedy kryci.
00:09:47.300 –> 00:09:50.300
Także banki z jednej strony się bardzo zabezpieczają,
00:09:50.300 –> 00:09:53.300
z drugiej strony jak naprawdę mają potencjał na wyciąganie,
00:09:53.300 –> 00:09:59.300
to też starają się trochę wyciągać, bo to dla nich więcej kasy.
00:09:59.300 –> 00:10:03.300
Więc w takim razie czego unikać?
00:10:03.300 –> 00:10:05.300
Czego nie robić, Paweł?
00:10:05.300 –> 00:10:07.300
Tak, żebym sobie sam nie strzelił w kolano.
00:10:07.300 –> 00:10:12.300
Żeby to był strzał w dziesiątkę, a nie w kolano.
00:10:13.300 –> 00:10:16.300
Kurczę, no tutaj faktycznie ta lista byłaby całkiem długa.
00:10:16.300 –> 00:10:19.300
Wiesz co, może powiem tak na początek,
00:10:19.300 –> 00:10:23.300
że banki, wiesz co, to jeszcze jest tak,
00:10:23.300 –> 00:10:29.300
że z jednej strony te wszystkie współczynniki, przeliczniki,
00:10:29.300 –> 00:10:32.300
to jest narzucone przez państwo norweskie w dużej mierze,
00:10:32.300 –> 00:10:36.300
więc też jakby czasami nie ma co wieszać tych psów na bankach,
00:10:36.300 –> 00:10:38.300
że oni tak to ograniczają wszystko,
00:10:38.300 –> 00:10:41.300
bo w większości te ograniczenia są tak naprawdę narzucone
00:10:41.300 –> 00:10:46.300
przez państwo norweskie, czy Norges Bank, ten bank centralny,
00:10:46.300 –> 00:10:51.300
no ale z drugiej strony są faktycznie pewne różnice między tymi bankami
00:10:51.300 –> 00:10:55.300
i to jak banki interpretują prawo i próbują obliczać to ryzyko.
00:10:55.300 –> 00:11:05.300
Także to są jakby pewne różnice,
00:11:05.300 –> 00:11:07.300
a z drugiej strony można powiedzieć,
00:11:08.300 –> 00:11:14.300
że te główne takie współczynniki są bardzo podobne w każdym banku, tak?
00:11:18.300 –> 00:11:22.300
Powiedz mi tak, bo wspominaliśmy tutaj o jakichś pożyczkach,
00:11:22.300 –> 00:11:26.300
a jak to jest na przykład z kartami kredytowymi i pożyczkami gotówkowymi?
00:11:26.300 –> 00:11:28.300
Jaki one mają w ogóle wpływ?
00:11:28.300 –> 00:11:31.300
Czy one mogą jakoś przystopować otrzymanie kredytu?
00:11:31.300 –> 00:11:34.300
Czy to jest właśnie strzał w kolano?
00:11:37.300 –> 00:11:40.300
Wiesz co, no w sumie tak jak mówisz, to tak.
00:11:40.300 –> 00:11:43.300
Takim właśnie głównym czynnikiem można powiedzieć,
00:11:43.300 –> 00:11:48.300
że może one nie tyle wykluczają, te karty kredytowe,
00:11:48.300 –> 00:11:50.300
czy jakieś pożyczki gotówkowe,
00:11:50.300 –> 00:11:53.300
ale bardzo mocno obniżają naszą zdolność kredytową.
00:11:53.300 –> 00:11:57.300
Najczęściej jest tak, że to jest przelicznik w większości przypadków 4 do 1.
00:11:57.300 –> 00:12:01.300
Czyli jeżeli ktoś ma na przykład 100 tysięcy na karcie kredytowej,
00:12:01.300 –> 00:12:06.300
to możesz liczyć się z tym, że zdolność kredytowa jego spadnie o 400 tysięcy koron.
00:12:07.300 –> 00:12:11.300
No i oprócz tego jeszcze są te słynne scoringi kredytowe,
00:12:11.300 –> 00:12:15.300
czyli takie oceny kredytowe w skali punktowej.
00:12:15.300 –> 00:12:21.300
No i też jak jest kilka takich kredytów, kilka kart albo jakaś wysoka kwota,
00:12:21.300 –> 00:12:25.300
to same te scoringi mogą na tyle mocno zostać ściągnięte,
00:12:25.300 –> 00:12:30.300
że bank w jakimś sensie nie będzie chciał za bardzo z nami współpracować,
00:12:30.300 –> 00:12:33.300
bez względu na to, o jaką kwotę się go zapytamy.
00:12:34.300 –> 00:12:41.300
Także oni jakby szukają trochę takich złych rzeczy,
00:12:41.300 –> 00:12:44.300
można powiedzieć generalnie bardzo.
00:12:44.300 –> 00:12:48.300
Doszukują się jakiegoś tam typu złego zachowania,
00:12:48.300 –> 00:12:51.300
czy złego zarządzania kasą.
00:12:51.300 –> 00:12:55.300
I to też jest dla nich ważne, jakby o każdym kliencie myślą w takim długim czasie,
00:12:55.300 –> 00:13:01.300
co się stanie z nim za rok, za dwa, jak on będzie działał, jak on będzie żył.
00:13:02.300 –> 00:13:04.300
Powiedz mi, czy jest coś takiego,
00:13:04.300 –> 00:13:09.300
że w ogóle w grę wchodzi pożyczka z banku na wkład własny?
00:13:09.300 –> 00:13:14.300
Wspominałeś o tym wkładzie własnym, że 15%, a co jak ktoś nie ma?
00:13:14.300 –> 00:13:17.300
Niestety nie.
00:13:17.300 –> 00:13:22.300
Było trochę możliwości, żeby coś tam z tym zrobić,
00:13:22.300 –> 00:13:26.300
przynajmniej częściowo się dofinansować,
00:13:26.300 –> 00:13:29.300
jak ktoś już miał trochę wkładu własnego, ale trochę brakowało.
00:13:29.300 –> 00:13:37.300
Teraz już niestety od stycznia 2022 jest zupełnie ta opcja wykluczona.
00:13:37.300 –> 00:13:42.300
No mocno też w tym pomógł ten rejestr dłużników, ten Gjeldsregisteret,
00:13:42.300 –> 00:13:47.300
bo w tym momencie, jeżeli my weźmiemy jakiś kredyt,
00:13:47.300 –> 00:13:51.300
to on jest widoczny dla każdego banku w Norwegii,
00:13:51.300 –> 00:13:54.300
zanim on trafi na nasze konto, więc oni od razu o tym wiedzą.
00:13:54.300 –> 00:13:58.300
I tak naprawdę, jeżeli widzą taki kredyt, to albo muszą cały wniosek odwrócić,
00:13:58.300 –> 00:14:02.300
albo muszą odjąć ten kredyt od wkładu własnego.
00:14:02.300 –> 00:14:08.300
Także zdecydowanie niestety to już w tym momencie nie działa.
00:14:08.300 –> 00:14:16.300
I chyba taką jedyną dobrą alternatywą jest tak naprawdę wzięcie w zastaw jakiejś innej nieruchomości,
00:14:16.300 –> 00:14:22.300
bo ona może w jakimś sensie zastąpić tą brakującą nam gotówkę.
00:14:23.300 –> 00:14:28.300
Chociaż w sumie jeszcze też przechodzą nadal pożyczki od znajomych,
00:14:28.300 –> 00:14:31.300
od rodziny, czy nawet od firmy, dla której się pracuje.
00:14:31.300 –> 00:14:35.300
Także to nadal jest akceptowane.
00:14:36.300 –> 00:14:41.300
A powiedz mi jedną rzecz odnośnie, czy posiadanie dzieci to ma wpływ też na kredyt?
00:14:42.300 –> 00:14:45.300
Ma. I to często bardzo duży.
00:14:46.300 –> 00:14:56.300
Można podać jakiś przykład taki kogoś, kto na przykład chciał i miało to wpływ na jego zdolność kredytową.
00:14:57.300 –> 00:15:05.300
Mam na myśli to to, że czasami się zdarza, że starasz się o kredyt i dziecko jest w drodze.
00:15:06.300 –> 00:15:08.300
Jak to z tym wygląda?
00:15:09.300 –> 00:15:13.300
Znaczy, wiesz co, generalnie są dwa czynniki.
00:15:14.300 –> 00:15:20.300
Często jak rozmawiam z rodzinami, to też tak trochę na samym początku rozmawiam z ludźmi,
00:15:20.300 –> 00:15:23.300
ze znajomymi i słyszą o tej pięciokrotności.
00:15:23.300 –> 00:15:31.300
Okazuje się, że mają dwójkę dzieci i nagle z tej pięciokrotności bank zabiera najczęściej przynajmniej dwa miliony koron.
00:15:32.300 –> 00:15:34.300
Także to jest duża różnica.
00:15:34.300 –> 00:15:41.300
Natomiast to o czym faktycznie bardzo warto wiedzieć i żeby się nie narażać i nie przejechać,
00:15:42.300 –> 00:15:47.300
jeżeli chodzi o dziecko, które jest w drodze, to to, że nie ma, że musimy bankowi powiedzieć.
00:15:48.300 –> 00:15:55.300
Oni w tym momencie sprawdzają każdego klienta i jego sytuację często nawet trzy razy.
00:15:56.300 –> 00:16:03.300
Na początku, kiedy bierze kredyt, gdzieś tam w środku losowo i na trzy dni przed samą wypłatą tego kredytu.
00:16:04.300 –> 00:16:15.300
Jeżeli my nie powiedzieliśmy bankowi o tym, że jest dziecko w drodze i powiedzmy, to dziecko się urodzi, zanim przejmiemy nieruchomość.
00:16:16.300 –> 00:16:23.300
Powiedzmy, że urodziło się w Norwegii, bo ciężko pewnie tym sterować zawsze dokładnie gdzie, co, jak.
00:16:24.300 –> 00:16:29.300
No to pewnie będzie to w rejestrze i bank niestety ma prawo się w tej sekundzie wycofać.
00:16:30.300 –> 00:16:39.300
A wtedy zostajemy na lodzie, bo może być grubsza sprawa z tego, bo jeżeli faktycznie nie dostaniemy finansowania w tym banku czy w innym banku,
00:16:40.300 –> 00:16:48.300
to można mieć duże konsekwencje niewywiązania się z tej chęci zakupu, z podpisanego kontraktu zakupu,
00:16:49.300 –> 00:16:54.300
którego finalnie jednak nie sfinansujemy, bo gdzieś tam byliśmy w jakimś sensie może nieszczerzy z bankiem.
00:16:55.300 –> 00:17:02.300
Także niemalże w jakimś sensie lepiej stracić to finansowanie niż narażać rodzinę na dopuszczeniu takiej sytuacji,
00:17:03.300 –> 00:17:08.300
że bank się na nas w ostatniej sekundzie wypnie, poniekąd powiedzmy z naszej winy.
00:17:09.300 –> 00:17:15.300
A no co, wypnie się bank na przykład, a ty już masz ugadane, że klucze odbierasz i tak dalej? I co wtedy?
00:17:16.300 –> 00:17:21.300
I co, może ktoś sprzedać komuś innemu to mieszkanie, jak jakieś konsekwencje ponosimy?
00:17:22.300 –> 00:17:27.300
Tak, tak, kiedyś o tym już rozmawialiśmy, zgadza się i to właśnie to jest to największe ryzyko,
00:17:28.300 –> 00:17:33.300
bo jest niestety taka reguła, gdzie jeżeli my kupimy nieruchomość za 4 miliony,
00:17:34.300 –> 00:17:42.300
znaczy podpiszemy kontrakt jej zakupu, nie sfinalizujemy, to później ktoś, kto sprzedaje,
00:17:43.300 –> 00:17:47.300
nie dość, że na nasz koszt organizuje sobie cały proces sprzedaży od zera,
00:17:47.300 –> 00:17:53.300
gdzie najczęściej są kwoty w okolicach 120 tysięcy koron, to jeszcze na dodatek ta osoba,
00:17:54.300 –> 00:18:01.300
jeżeli sprzeda taniej, to ma niestety możliwość ubiegać się o zwrot tej różnicy,
00:18:02.300 –> 00:18:06.300
czyli jeżeli ktoś sprzedał za 3,5 miliona, a my mieliśmy kupić za 4,
00:18:07.300 –> 00:18:12.300
no to nagle poza tymi 100 tysiącami jeszcze może żądać od nas kolejnych 500.000,
00:18:12.300 –> 00:18:20.300
także może być bardzo niefajnie i grubo, więc tutaj musimy być mocno z nimi szczerzy
00:18:21.300 –> 00:18:23.300
i grać w otwarte karty, tak.
00:18:24.300 –> 00:18:29.300
Moi drodzy, to będzie koniec części pierwszej, w drugiej poruszymy o wiele więcej kwestii.
00:18:31.300 –> 00:18:34.300
Tutaj, moi drodzy, poniżej macie numer do Pawła.
00:18:35.300 –> 00:18:39.300
Paweł, powiedz wszystkim, jaki jest Twój numer telefonu, gdzie cię mogą znaleźć?
00:18:40.300 –> 00:18:44.300
No to jest dosyć proste, 977-97-999
00:18:45.300 –> 00:18:51.300
i co, i w sumie gdziekolwiek, się nie wpisze w Google, czy na jakichś social mediach,
00:18:52.300 –> 00:18:56.300
Paweł Leksan to gdzieś tam po chwili pewnie wyskoczę, także dosyć łatwo znaleźć,
00:18:57.300 –> 00:19:03.300
no i co, zawsze polecamy tę stronkę internetową, która ma tę całą wiedzę gdzieś tam spinać,
00:19:04.300 –> 00:19:07.300
pozwalać odnaleźć, czyli te finanse w Norwegii, czyli www.fwn.no
00:19:08.300 –> 00:19:09.300
fwn.no
00:19:10.300 –> 00:19:12.300
Moi drodzy, pamiętajcie, że jesteśmy na YouTubie, na Spotify,
00:19:13.300 –> 00:19:19.300
jeżeli ktoś lubi słuchać, zapraszamy na Spotify, jeżeli na YouTuba, to zapraszamy do subskrybowania
00:19:20.300 –> 00:19:25.300
i pamiętajcie, moi drodzy, w każdym podcaście mówimy w finanse w Norwegii,
00:19:26.300 –> 00:19:30.300
że największy koszt, jaki ponosimy w życiu, to jest właśnie brak wiedzy
00:19:31.300 –> 00:19:33.300
i tutaj tę wiedzę macie od Pawła.
00:19:33.300 –> 00:19:37.300
Paweł myślę, że jest jednym z nielicznych gości w Norwegii, który może Wam powiedzieć prawdę.
00:19:38.300 –> 00:19:41.300
Widzicie, ja dzisiaj próbowałem jakoś tam wyciągnąć informacje, a tu same negatywne rzeczy,
00:19:42.300 –> 00:19:46.300
tego się nie da, tamtego się nie da, ale pamiętajcie, moi drodzy, że to ani Paweł,
00:19:47.300 –> 00:19:50.300
ani ja, jeżeli chodzi o ubezpieczenia, ani firmy, ani banki, to nie one decydują,
00:19:51.300 –> 00:19:55.300
tylko decydują przepisy i warto, żebyście byli ich świadomi i żeby te przepisy
00:19:56.300 –> 00:19:59.300
nie kosztowały Was kilkuset tysięcy koron przypadkiem, bo…
00:20:00.300 –> 00:20:01.300
Coś w tym jest. Od tego też jesteśmy.
00:20:02.300 –> 00:20:08.300
Mówimy o kilkadziesiąt tysięcy, czasami może być setki, miliony,
00:20:09.300 –> 00:20:13.300
ale jeżeli chodzi o kredyty, to najczęściej to są miliony, więc na dom czy na samochody
00:20:14.300 –> 00:20:19.300
mogą być naprawdę grube pieniądze i pamiętajcie, że zanim zdecydujecie się na kredyt,
00:20:20.300 –> 00:20:24.300
żeby sprawdzić właśnie, jak się tę zdolność kredytową buduje,
00:20:25.300 –> 00:20:29.300
jak się w ogóle przygotować, bo lepiej jest się zawsze przygotować i być gotowym
00:20:29.300 –> 00:20:32.300
niż być zaskoczonym w którymś momencie.
00:20:33.300 –> 00:20:34.300
I po to jest właśnie ten podcast.
00:20:35.300 –> 00:20:37.300
Dziękuję Wam, moi drodzy. Zapraszam na drugą część.
00:20:38.300 –> 00:20:39.300
Do usłyszenia.
00:20:40.300 –> 00:20:41.300
Dzięki również. Hej!